دامؤن



وختی گه هوایی پؤستˇ أولی هوانوردان آفریقا چافˇ سر پرواز دؤبؤن، یته هواپیما صحرا مئن، یته کاروانˇ ور بنیشت. خلبان خأس کاروانی‌ئنˇ همرأ ویشتر آشنا وکه، یته چادۊرˇ مئن چأیی بۊخؤرد ؤ هیتؤ گه گب زأ دؤبؤ خۊ غبغب' باد تودأ یؤ بؤگۊت: "مۊ ای هواپیما همرأ چن ساعتˇ سر راهی' بۊمأم گه تی کاروان دۊ ما سر شۊنه."

پیرˇ مرکه یه مینئه اۊن' بپیرأس، ایمأ خئلی رحت بؤگۊت: " خا تی دبخی وختˇ همرأ چی کار کۊنی؟"


نرمˇ جا نیشتید

 

بۊرسˇ مئن

پۊلˇ همرأ بازی کۊنین

 

بازی کۊنین

خنده ره

پۊلˇ ره

 

شۊمۊ

خندنین

کۊشنین

پۊل، پۊلˇ سر ننین


بۊرمه أمی شئه

ناک أمی شئه

اۊشماره أمی شئه

درد أمی شئه

 

هرته هنین

گب زنین

گۊزˇ گب

شعار دنین

سر آخر أمما

سیر ئأبینین

 

نرمˇ جا نیشنین

مۋره دچینین

نقشه کشنین

تش زنین

 

ایمأ آمۊ پرکنیم

آواره بۊنیم

جؤن دنیم

شیمی بازی‌جیگه مئن

مئن‌خۊرتاو

 

سیا ما ۳، ۱۵۹۱


مۊقددس زنکه اۊنˇ  بدی، قوی آدم'، وأشیات'، سأرا مئن قدم زنه، کش‌کنار' پاسنه. نزدیک‌ئابونه.

-        زنأی! هۊنه. تی چۊچه کتان' بازئاکۊن. شادی کۊه' نۊشؤن بدی تا تی جی حظ بؤبۊره. هیتؤ گه تره بٚینه، هنه تی ور. ایشتیاق' اۊنˇ مئن ویریسأن. اۊن'  تۊوأد تی زنؤنه دؤمˇ مئن. جؤنورانˇ جی اۊن'  بیگانه بؤکۊن. جؤنورانی گه سأرا مئن بۊمأن. تی چۊچه اۊنˇ  چۊچه سر خؤش نیشنه.

ایمأ زنکه خۊ چۊچه کتان' بازئاکود، شادی کۊه' نۊشؤن بدأ. تا اۊنˇ جی حظ بؤبۊره. نٚیسأ، اۊنˇ میجاز' بفأمس. رخت بکت، بدی یؤ، زنکه' تۊوأدأ زیمی سر، زنکه ایشتیاق' اۊنˇ مئن ویریسأنی، اۊنˇ زنؤنه دؤم. اۊنˇ چۊچه خۊجیر، خۊدا مۊقددس کنیرئکˇ چۊچه سر خؤتئه.

اۊشؤن تنها بؤن،  ۶ رۊج ؤ ۶ شو انکیدؤ اۊ زنکه همرأ هیسأبؤ یؤ تۊقایی مئن یکته بۊبؤ بؤن.

انکیدؤ سیر اۊنˇ قشنگی نعمتˇ جی، خۊ دیم' راست‌ئاگۊد ؤ شر' بپیرأست، جؤنورانˇ دۊمبال مۊت. هیتؤ گه شۊکائانˇ چۊشم اۊن' گنه، پرئأگیرن ؤ ویرۋجنن . سأرا جؤنوران اۊنˇ جی رمٚنن.

انکیدؤ سۊئأکت. خۊشک‌ئابؤ. بدأری اۊنˇ  دؤبۊسته بؤن. وگردنه زنکه ور. اۊنˇ لنگˇ ور نیشنه، اۊنˇ چۊشمˇ مئن، چۊشم دۊجنه یؤ هیتؤ گه اۊن گۊنه این ایشتؤونه:

«انکیدؤ تۊ قشنگی، تۊ خۊدای' مؤنی، چه‌ره خأنی وأشیاتˇ همرأ سأرا مئن بؤمۊجی؟ می همرأ بیه اۊرۊک، حصار دار شأر، بیه مۊقددس پرستش‌جیگه مئن، ایشتر ؤ آنۊ خؤنه. سۊ-کۊن کاخˇ ور گه گیل‌گمش، کاملˇپألٚوان اۊیه خؤنه دأره. اۊنˇ مۊسان‌چی مردۊمˇ مئن پیدا نؤنی.»

اۊ یته گۊت ؤ ای یته ایشتؤوسنˇ جی حظ گۊد. انکیدؤ ایشترˇ کنیزئک' گۊنه؟

«زنکه ویریس! مه‌ره بؤبۊر ایشتر ؤ آنۊ مۊقددس خؤنه. هۊیه گه گیل‌گمش، کاملˇ پألٚوان هیسئه. اۊیه گه اۊن کیایی دره، اۊ وأشی ورزه، قوی مردۊمˇ مئن. خأنم اۊن'  جنگ‌دۊخان بؤنم. پیله ژیویرˇ همرأ خأم اۊن' دۊخؤنم. اۊرۊکˇ مئن ژگله بؤنم: مۊ خؤره همه کسˇ جی قوی‌ترم. ایتؤ دؤرین شۊنم ؤ سرنویشت' وگردأنم. مۊ شرˇ مئن دۊنیا بۊمأم. زۊر می أعضا جۊلفˇ مئنه. تی چۊشمˇ همرأ وأ بٚینی چی کۊنم. چۊتؤ خأن وکئه مۊ دؤنم.»

زن و انکیدؤ شۊنن شأر ؤ بلتˇ جی گوذرنن. رنگی فرشان کۊچه مئن درگنته‌ئأر. مردۊم، اسپی رخت همرأ یؤ گردˇ نوار خۊ کلله سر مۊجنن. دۊرˇ جی چنگ زنن. لـله صیدا ایشتؤوسه بۊنه. شو، رۊجˇ مۊسان جشنه. خۊجیرجؤن لاکؤن رقصنن ؤ گۊذرنن. هیتؤ گه یته پیله نعمت خۊ جؤنˇ جۊلفˇ مئن دأرن. هلهله همرأ خۊ پألٚوان' حرمˇ جی بیرۊن کۊنن.

مۊقددس زنکه پیش‌پیش ایشترˇ دۊعاجیگه طرف شۊنه. مۊقددس کۊلامˇ جی بزمˇ رخت' وگیره. انکیدؤی' خۊجیر رختانˇ همرأ تزیین کۊنه. دۊعاجیگه خۊدا محرابˇ نؤن و شرابˇ همرأ اۊن' تقویت کۊنه. یته پیش‌گۊ زنکه هنه اۊنˇ ور ؤ اۊنˇ همرأ ایتؤ گۊنه گه:

«انکیدؤ! بؤبۊن گه پیلاخۊادئان ته‌ره دراز زیویش ببخشن. خأنم گیل‌گمش، مردأکی گه سختی‌ئنˇ جی خۊش‌تر بۊنه ته‌ره نۊشؤن بدم. تۊ، وأ اۊن' بٚینی یؤ اۊنˇ دیمˇ مئن اۊنˇ چۊشم' بٚینی گه خۊرˇ مۊسان سۊ کۊنه. آهنی عضله‌ئأنˇ همرأ، اۊنˇ دراز قد جؤر بۊمئه. اۊنˇ تن پیلاچی قۊدرتان' بندˇ مئن دأره. نأ شو خسته بۊنه نأ رۊج. ادادˇ مۊسان، گۊرخؤنه خۊدا، ترش هوره. شمش، خۊرˇ خۊدا، اۊن' دۊس دأره. اسا، جۊلفؤنˇ خۊدا، دؤنا چاکۊنه. هر سۊ ته خۊدا اۊن' دؤجین بؤتن کیایی ره. اۊنˇ خرد' تیج‌ئاتن. گیل‌گمش ته‌ره بدئه بؤ. اینˇ جی پیش‌تر گه تۊ کۊ سرˇ جی جیر بیی یؤ شرˇ مئن وامۊجی. خیالˇ مئن. اۊرۊکˇ مئن خاو بدی یؤ ویریسأ یؤ خۊ خاو' بؤگۊت ؤ مائارˇ همرأ ایتؤ بؤگۊت:

مار جان دیشو عجیب خاوی بدئم، ستاره‌ئأن آسۊمانˇ مئن دؤبؤن، ایمأ ستاره‌ئأن "سۊکۊن"ˇ جنگ‌کۊنانˇ مۊسان می سر بکلسن ای سپاه همه یته جنگی مرکه بؤ. مۊ هخسأی گۊدم اۊن' زیمی جی بکنم ولی اۊنی جی سنگین‌تر بؤ گه بۊتؤنم. اۊرۊکˇ مردۊم اۊیه هیسأبؤن ؤ ای صحنه' دئن. مردۊم اۊنˇ برأبر فۊچۊمسن ۊ اۊنˇ لنگان' مۊچچه زأن. تۊ اۊن' ، تی زأکˇ مۊسان قؤبۊل بؤتی یؤ برأرˇ مۊسان می ور بنیشأنی.»

"ریشات"، آمائار، خاو' تعبیر کۊنه. وچه همرأ ، شأرˇ کیا همرأ ایتؤ بؤگۊت:

«این گه تۊ چن ته ستاره آسۊمانˇ مئن بدی، این گه آنۊ سپاه همه، یته جنگی مردˇ مۊسان تی سر بکتأن ؤ تۊ خأسی اۊن' راس‌ئأیری، اۊنی جی سنگین‌تر بؤ گه بۊتؤنی - هخسأی گۊدی اۊن' تۊکؤم بدی -  یؤ مننیسی یؤ خؤره اؤنˇ دیم‌ئأیتی، هۊتؤ گه یته زنأک' دیم‌ئأیری، اۊنˇ تۊوأدأی می لنگˇ بۊن، مۊ اۊن' وچه دۊخؤندم، اۊنˇ تعبیر اینه گه: یته زۊردار هنه گه اۊنˇ زۊر یته جنگی سپاهˇ همرأ یکی هیسه. ته‌ره جنگ‌دۊخؤن کۊنه، کۊشتی ره، تی دس اۊنˇ دسˇ سره. می لنگˇ بۊن کنه، مۊ اۊن' می زأکˇ مۊسان قؤبۊل کۊنم، اۊن تی برأر وکنه یؤ جنگˇ مئن تی ریفئق بۊنه.»

انکیدؤ، نیا بؤکۊن، این هیسه خاو ؤ خاوتعبیری گه آمائار بؤتئه.

پارسا زنکه، پیش‌گۊ زنکه، ایتؤ بؤگۊت ؤ انکیدؤ ایشترˇ پیلا خؤنه جی بیرۊن بۊشؤ.

 


دۊ ته راهب یته چاکˇ مئن، دىرˇ نزدیکی نیشته بؤن. هۊ دم ىه رۊمه خرگۊش بۊمأن ؤ ىته راهبˇ دؤر بینا بؤتن بازی گۊتن.

اۊ ىته راهب گه تنها نیشته بؤ، واق‌بزه‌ئأر بؤگۊت: "أى، تۊ وأ مۊقددس ببی، خرگۊشان همه تی دؤر جمع‌ئابؤن؛ ولی بئین، همه می جی ویرۋجنن. ایسه بؤگۊ بینم جریان چئه؟"

اۊنˇ ریفئق أوج‌ئأدأ: "جریانی ندأره، ماجرا اینه گه مۊ خرگۊش نۊخؤرم."

 

ذنˇ هؤسنی


ایندر یه سری پاچˇ نقل گه وگردأنئم' شیمی وأسر نهم، ای نقلانˇ أصلی مؤخاطب کۊچˇ زأکان هیسن ولی پیلاآدمانˇ ره أنی خؤجیره.
ای نقلان' دۊ ته کیتابˇ جی وگردأنئم: ۱- حکایت‌های فلسفی، ۲- حکایت‌های فلسفی برای حفظ زمین.
هر دۊ ته کیتاب' "میشل پیکمال" بنویشته یؤ "مهدى ضرغامیان" فارسی وگردأن بؤتئه یؤ "نشر آفرینگان" بیرۊن هدئه.

 

۱. راهب ؤ خرگۊشان

۲. خلبان ؤ بیابان‌مۊج


وختی گه هوایی پؤستˇ أولی هوانوردان آفریقا چافˇ سر پرواز دؤبؤن، یته هواپیما صحرا مئن، یته کاروانˇ ور بنیشت. خلبان خأس کاروانی‌ئنˇ همرأ ویشتر آشنا وکه، یته چادۊرˇ مئن چأیی بۊخؤرد ؤ هیتؤ گه گب زأ دؤبؤ خۊ غبغب' باد تودأ یؤ بؤگۊت: "مۊ ای هواپیما همرأ چن ساعتˇ سر راهی' بۊمأم گه تی کاروان دۊ ما سر شۊنه."

پیرˇ مرکه یه مینئه اۊن' بپیرأس، ایمأ خئلی رحت بؤگۊت: " خا تی دبخی وختˇ همرأ چی کار کۊنی؟"


چاف= ساحل


دۊ ته راهب یته چاکˇ مئن، دیرˇ نزدیکی نیشته بؤن. هۊ دم یه رۊمه خرگۊش بۊمأن ؤ یته راهبˇ دؤر بینا بؤتن بازی گۊتن.

اۊ یته راهب گه تنها نیشته بؤ، واق‌بزه‌ئأر بؤگۊت: "أى، تۊ وأ مۊقددس ببی، خرگۊشان همه تی دؤر جمع‌ئابؤن؛ ولی بئین، همه می جی ویرۋجنن. ایسه بؤگۊ بینم جریان چئه؟"

اۊنˇ ریفئق أوج‌ئأدأ: "جریانی ندأره، ماجرا اینه گه مۊ خرگۊش نۊخؤرم."

 

چاک= دشت

أوج= پاسخ


گۊل‌باغˇ مئن گۊل دننئه، هرچی دره گندˇ واش

گۊل‌ئکان' چال‌ئاتن

گۊل‌باغ' گؤزمال‌ئاتن

 

**

 

تا ایسه نۊمؤنسه شو همیشک

این بۊجؤر أن نۊمؤنه

گۊگۊراگۊ

 

**

 

بیجارگه

تۋلˇ مئن تا زؤنی

خؤره ره تۊ خؤنی

زیندگی دننی ولی زیندگی هینه

 

**

 

آسۊمان سیا بۊبئه

أبر ولی دننئه یه پأرئه

دارانˇ سبزی بۊشئه

مردۊمˇ نفس ده جیر جؤر نؤشۊنه

 

هیتؤ پیش بؤشۊن زمی نفس کشه

 

**

 

دۊرؤ گۊنن

آمۊ آدم ؤ حوا بچئه بکأشته نییم

نولأ

کسنˇ خاش' نۊخؤرده‌نأبیم


امروز متوجه شدم که «مطالعه و اجرای طرح ضد‌ملی انتقال آب خزر [کاسپین] به فلات مرکزی ایران در تاریخ دهم بهمن ۱۳۹۷ در کمسیون تلفیق بودجه به تائید اکثریت نمایندگان عضو این کمسیون رسید. این طرح برای گرفتن رای نهایی روزهای آینده به صحن علنی مجلس خواهد رفت.»

این طرح سال گذشته هم غوغایی به راه انداخته بود و با تلاش‌های پیگیرانه‌ی امثال خانم خدیجه گلین مقدم نتوانست به موفقیت برسد، امسال اما انگار قضیه فرق دارد.

امروز متوجه شدم که « مطالعه و اجرای طرح ضد‌ملی انتقال آب خزر [کاسپین] به فلات مرکزی ایران در تاریخ دهم بهمن ۱۳۹۷ در کمسیون تلفیق بودجه به تائید اکثریت نمایندگان عضو این کمسیون رسید. این طرح برای گرفتن رای نهایی روزهای آینده به صحن علنی مجلس خواهد رفت.»

این طرح سال گذشته هم غوغایی به راه انداخته بود و با تلاش‌های پیگیرانه‌ی امثال خانم خدیجه گلین مقدم نتوانست به موفقیت برسد، امسال اما انگار قضیه فرق دارد.

آقای رئیس جمهور در نشست هیأت دولت در ۲۲ آذر ۹۷ می‌گوید: «ما مشکل آب نداریم چون در جنوب و در شمال کشورمان آب فراوان داریم؛ منابع آب عظیم دریای خزر [کاسپین] و خلیج فارس. این منابع را داریم، اما اشتباه کرده‌ایم و منتظریم تا ترسالی بشود و باران بیاید تا کمبود آب حل شود.

همه دارند از دریای خزر [کاسپین] استفاده می‌کنند، جز ما. دیگر کشور‌های پیرامون خزر [کاسپین] آلودگی درست می‌کنند، به گونه‌ای که وقتی به سواحل شمالی می‌رویم، با لکه‌های نفتی بر سطح آب مواجه می‌شویم، در حالی که ما استفاده مشروعمان را هم از این دریا به بهانه‌هایی نمی‌کنیم.

زندگی مردم برای ما اصل است. صنعت کشورمان به آب وابستگی دارد و علاوه بر آن کشاورزی کشورمان هم وابسته به آن است. باید آب برای آن‌ها تأمین کنیم. اصلا این‌ها به کنار، زندگی و راحتی مردم مهم و اصل است و باید برای آن آب تامین کنیم. چرا از منابع آب استفاده نکنیم و آب خزر [کاسپین] و خلیج فارس را شیرین نکرده و به عمق کشور نیاوریم؟»

همان‌گونه که مشخص است این بار سنبه پر زور تر از قبل است تا جایی که آقای در همان جلسه درباره‌ی مقالات بسیاری که در مخالفت با این طرح بی‌پایه و اساس نوشته شده‌اند می‌گوید: «.گرفتار مقاله‌ها شدیم و ملتمان را به دردسر انداختیم.»

مسأله‌ای که اما ذهن مرا درگیر کرده این است که کاسپی دریا با توجه به این‌که دریاچه است طبعات این طرح بر روی کشورهای همسایه هم اثر خواهد گذاشت، حال با توجه به این‌که طی این چند سال همیشه سنبه‌ی همسایه‌گان پرزورتر بوده، تکلیف چیست.


در این‌جا قصد دارم تصاویری از دو مقاله‌ی به زعم آقای دردسرساز برای ملت (بخوانید برای مافیای پرقدرت منابع ایران) را به شما نشان دهم و البته لینک دانلود هر دو مقاله را هم در اختیارتان بگذارم.


دامؤن لتریج

شریر ما ۲۸، ۱۵۹۲



مقاله‌ی اول با عنوان: پیامدهای زیست‌محیطی، اقتصادی و امنیتی شیری‌سازی و انتقال آب دریای کاسپیان به فلات مرکزی ایران با نگاهی به مدیریت منابع آب کشور و راهکارهای جایگزین نوشته‌ی حنیف رضا گار (کارشناس ارشد مهندسی آب و خاک)






مقاله‌ی دوم با عنوان: انتقال آب دریای مازندران به حوزه آبریز کویر مرکزی امکان‌سنجی شیرین‌سازی آب در مقصد نوشته‌ی دکتر عزیز عابسی (عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل هیأت علمی پژوهشی سابق در موسسه فناوری جرجیا امریکا (دانشگاه جرجیاتک))







پ.ن: در تاریخ یازدهم اسفند ماه سال ۹۷ این طرح در مجلس شورای اسلامی ایران با ۸۱ رأی موافق به تصویب رسید.

بماند به یادگار برای مردمی که دل به صندوق‌های رأیی خوش می‌کنند که بارها شاهد بودند چه موجوداتی از آن صندوق‌ها بیرون خزیدند.


جنگل‌های کاسپی-هیرکانی با قدمتی حدود ۲۵-۵۰ میلیون ساله متعلق به اویل دوران سینوزوییک است؛ که پس از عصر یخ‌بندان تا اروپا گسترش یافته و به نوعی مادر جنگل‌های اروپایی می‌باشد.1

مساحت این جنگل۵۵۱۰۰ کیلومتر مربع است که تنها ۱۰ درصد آن محافظت شده و باقی‌ی آن در دست تخریب است!!! این جنگل در دو کشور ایران و جمهوری آذربایجان قرار گرفته است.2


در تیر ماه سال ۱۳۸۵ جمهوری آذربایجان پرونده‌ای برای ثبت این جنگل به سازمان یونسکو فرستاد که با توجه به فرامرزی بودن این جنگل ثبت آن را منوط به ارسال پرونده‌ای برای ثبت از جانب ایران دانست.3

از سال ۱۳۸۵ تا کنون بیش از ۱۰ سال می‌گذرد اما هنوز این پرونده پی‌گیری نشده و این جنگل که به عنوان موزه‌ی طبیعی از آن نام برده می‌شود هم‌چنان مورد بی‌مهری قرار داد و انگار تا نابودی‌ی کامل این جنگل دست‌بردار نیستند.

حال مشکل کجاست؟

مسوولین می‌گویند چون مساحت اعظم این جنگل در ایران قرار دارد باید در هنگام ثبت نام ایران بالاتر از نام آذربایجان قرار گیرد؛ این در حالی‌ست که طبق قوانین یونسکو در موارد این‌چنینی ثبت نام به ترتیب حروف الفبا انجام می‌شود و در این صورت نام آذربایجان بالای نام ایران ثبت خواهد شد و مسوولین وطن‌پرست و ملی‌گرای ایرانی این موضوع را «ثقیل» می‌دانند.

اما همین مسوولین محترم از نابودی‌ی گسترده‌ی این جنگل در چند سال اخیر ککشان هم نمی‌گزد. دم  خروس را باور کنیم یا قسم حضرت عباس؟

دوستی از روستاهای آمل داشتیم که با گرفتن ویدیویی از نابودی‌ی گسترده‌ی جنگل در آن مناطق و با اشاره به بیرون رانده شدن اجداد جنگل‌نشینش می‌گفت: «اجداد ما قرن‌ها در این جنگل‌ها زیستند و این جنگل نابود نشد، اما از دوران پهلوی با بهانه‌های واهی که آن‌ها را به روستاها و شهرها منتقل کردند، روز به روز از مساحت این جنگل‌ها کم‌تر شده و می‌شود.» و در این میانه حجم نابودی در این ۵ سال بی‌سابقه بوده است.

انگار اقایان قصد دارند آنقدر بابت بالا و پایین شدن اسم ایران وقت‌کُشی کنند تا نهایتن جنگل‌های کاسپی-هیرکانی را تا  شاخه‌ی آخر ببلعند و آن‌گاه ج.آذربایجان به تنهایی و با خیال راحت باقی‌مانده‌ی ناچیز این یادگار چند میلیون ساله‌ی زمین را به نام خود ثبت کند، و بعد جمعیتی ناغافل از خواب غفلت برخیزند که وامصیبتا این اجنبی‌ها همه چیزمان را به نام خودشان ثبت می‌کنند.

با ثبت شدن این جنگل‌ها دست چپاول‌گرانی بالادستی دیگر مثل امروز برای غارت این جنگل‌ها باز نیست، پس باید هم به هر بهانه‌ای چنگ بزنند تا بتوانند هر چه بیش‌تر ثبت این جنگل‌ها را به تأخیر بیاندازند و در کنارش از میراث زمین حساب‌های خود را سنگین‌تر کنند.

خطاب به غیربومیانی که به‌خاطر آب و هوا و طبیعت و . در شمال البرز زمین و ویلا می‌خرند عرض کنم که با نابودی‌ی هر چه بیش‌تر این جنگل (و البته طرح کودکانه‌ی انتقال آب دریا به سمنان) مناطق شمال البرز هم سرنوشتی هم‌چون جنوب البرز را خواهند داشت.

 

 

 

1. متن یونسکو

2. جنگل‌های مختلط کاسپی-هیرکانی در ویکیپدیا

3. ایسنا

 


دراز‍ˇ زۊمؤسسان

تۊمانابۊنه جان

وهارˇ سرؤنه بۊنه ؤ گۊل تیته کۊنه

 

ای نامردˇ سرما

نرسنه سرگا

نؤبۊنه نۊمؤنه زۊمؤسسانˇ سرؤنه

 

أمی جنگلˇ مئن یته گۊل بکأشتیم

"یته گۊل بۊنه صد ته" هین-ە نأجه دأشتیم

 

یه گۊل یه گۊل دامؤنه

ویریس "مرگأزه شو نۊمؤنه

مرگأزه شو نۊمؤنه"

 

خاخۊر ؤ برأریم

یته نأجه دأریم

خنیم کس‌کسˇ همرأ آزادی‌ئه بکأریم

 

تی بال-ە مرأدی

غمان-ە پرأدی

بیه بال به بال آزادیئه زمین بیأریم

 

أمی جنگلˇ مئن یته گۊل بکأشتیم

"یته گۊل بۊنه صد ته" هین-ە نأجه دأشتیم

 

یه گۊل یه گۊل دامؤنه

ویریس "مرگأزه شو نۊمؤنه

مرگأزه شو نۊمؤنه"

 

 

شریر ما ۱۲


تبلیغات

محل تبلیغات شما
محل تبلیغات شما محل تبلیغات شما

آخرین وبلاگ ها

آخرین جستجو ها

خانه ونوس هنر تستوسعه مزرعه فیلم کانال دوازدهم انسانی ، کانال رشته انسانی،کانال دوازدهمی ها، نمونه سوال تکنولوژی و فناوری وصیت و خاطره شهدا Biscuit container - vstimlsystem.com جویندگان طلا 09102191330 | 09102181088 راد سلطان سینمای جهان